GeoVision ile Su Kaynaklarını Korumak Artık Mümkün
Su Krizi ve Dijital Çözümler
yüzyılın en kritik sorunlarından biri su krizi. Birleşmiş Milletler ve DSÖ gibi uluslararası kuruluşlar, 2050 yılına kadar dünyanın çoğu yerinde su kıtlağının ciddi boyutlara ulaşacağını belirtiyor. Özellikle kuraklık, tarımsal baskı, iklim değişikliği, sanayi faaliyetleri ve plansız kentleşme gibi etkenler, su kaynaklarının hem niceliğini hem de niteliğini tehdit ediyor.
Bu zorluklarla başa çıkmak için geleneksel yöntemlerin yanı sıra dijital teknolojilere ihtiyaç duyuluyor. Uzaktan algılama, yapay zekâ, coğrafi bilgi sistemleri (CBS) gibi teknolojiler, çevresel verilerin toplanması, analiz edilmesi ve karar destek sistemleriyle entegre edilmesini mümkün kılıyor. İşte bu noktada GeoVision projesi devreye giriyor.
GeoVision Ai Nedir?
GeoVision Ai, uydu görüntülerini kullanarak su kütleleri başta olmak üzere çevresel değişimleri segmentasyon yöntemiyle otomatik olarak tespit eden, yapay zekâ destekli bir analiz sistemidir. Sistem, su kaynaklarındaki alan kaybı, kuruma, daralma, taşkın riski gibi önemli parametreleri zamansal olarak izleyebilir ve bu verileri karar vericilere sunarak süreçlerin daha bilimsel yönetilmesini sağlar.
Teknolojik Altyapısı
GeoVision projesi, aşağıdaki teknolojik unsurları içerir:
Sentinel-2 ve Landsat Uydu Görüntülerinin Kullanımı
U-Net ve DeepLabv3+ gibi segmentasyon modelleriyle yapay zekâ desteği
Python, TensorFlow ve OpenCV kütüphaneleri ile geliştirilen analiz altyapısı
QGIS, GeoTIFF gibi CBS tabanlı formatlara dönüşüm yeteneği
Streamlit ve Flask gibi web tabanlı arayüz entegrasyonları
Bu altyapı sayesinde GeoVision, sahada kullanılabilir, dinamik ve eğitilebilir bir çevresel gözlem sistemine dönüşmektedir.
Uygulama Alanları
GeoVision, yalnızca su kaynaklarıyla sınırlı değildir. Şu alanlara uyarlanabilir:
Su Kütlesi Tespiti ve Değişim Analizi: Barajlar, göller, nehirler.
Orman Tahribatının Takibi: Yangınlar, ağaç kesimleri, yasa dışı müdahale.
Yenilenebilir Enerji Alanlarının Haritalanması: GES, RES için uygun zemin belirleme.
Doğal Afet Sonrası Hasar Tespiti: Sel, toprak kayması gibi durumlar.
Kaçak Yapılı Tespit: Kentsel dönüşüm alanlarının izlenmesi.
Neden Yapay Zeka?
Geleneksel gözlem yöntemleri, insan kaynağına dayalı ve süreç olarak yavaştır. Yapay zekâ tabanlı segmentasyon ise:
Binlerce uydu görselini saniyeler içinde analiz edebilir,
İnsan hatasını ortadan kaldırır,
Nesnel, ölçülebilir ve tekrarlanabilir sonuçlar sağlar,
Güncel verilerle modeli eğiterek sistemin doğruluğunu artırır.
Bu nedenlerle GeoVision, bilimsel karar destek süreçlerinde kritik rol oynar.
Prototip Aşaması ve Sonuçlar
Projenin ilk fazında Sentinel-2 uydu verileri ile 40 görsellik bir veri seti üzerinde MobileNetV2 tabanlı U-Net mimarisi uygulanmıştır. Model, Dice + Focal loss kombinasyonuyla eğitilmiş, IoU ve Dice Coefficient değerleri ile başarı oranı test edilmiştir. Bazı test verilerinde %71'e varan doğruluk oranları gözlenmiştir.
Bu segmentasyon maskeleri, QGIS üzerinden indirilebilir .GeoTIFF formatına dönüştürülerek karar verici kurumlarla paylaşılabilir hale getirilmiştir.
Çözüme Katkısı
GeoVision projesi, su kaynaklarının korunmasında şu faydaları sağlar:
Erken Uyarı: Baraj seviyelerindeki anormallikler zamanında fark edilir.
Veriye Dayalı Yönetim: Planlama süreçleri somut verilerle desteklenir.
Sürdürülebilirlik: Su kaynaklarının kullanım verimliliği artar.
Akademik Katkı: Üniversitelerle veri paylaşımı sağlanarak bilimsel yayın altyapısı oluşurulur.
Uygulanabilirlik
Açık kaynaklı veriyle çalışması sayesinde kamu kurumları için düşük maliyetli bir seçenek sunar.
Modüler altyapısı sayesinde farklı çevresel analizlere dönüştürülebilir.
Yerel yönetimler, çevre şube müdürlükleri ve DSİ gibi kurumsal yapılara entegre olabilir.
E-belediye sistemleri, Akıllı Şehir platformları, Tarım Bilgi Sistemleri gibi mevcut dijital altyapılara entegre edilebilir.
Sonuç ve Çağrı
GeoVision, çevreyle barışık, teknolojik ve toplumsal farkındalığı artıran bir projedir. Bilimsel altyapısını yapay zekâya, etkisini veriye, faydasını geleceğe dayandırarak yola çıkan bu sistem, su kaynaklarının korunmasında yeni bir vizyon sunuyor.
Kuraklık, su kıtlığı ve çevresel krizler karşısında hazırlıklı olmak istiyorsak, teknolojik çözümlere daha fazla alan açmamız gerekiyor. GeoVision bunun için burada. Sadece bugünü değil, yarını da korumak için.